Oogst west, thuis best

Dit geldt ook zeker voor de groente uit de tuin. Nu de oogst langzaam op gang komt, kom ik er weer achter hoe fijn en lekker dat is. Deze week heb ik voor het eerst weer meerdere malen gegeten uit de tuin. En ook de eerste peper kon ik niet meer laten hangen. Ik had al eerder weer een Jalapeño peper in de supermarkt gekocht, maar die viel erg tegen. Niet alleen qua smaak, maar helemaal qua pittigheid. Dit was niets anders dan een groene paprika. Maar deze eerste Jalapeño peper uit de tuin, was totaal anders. Heerlijk heet en fris van smaak. Dit is een Jalapeño M, ook wel Jalapeño jumbo of Jalapeño Santiago genoemd. Deze is iets groter dan de normale, alleen ik heb hem eerder geoogst. Je kunt de pepers natuurlijk ook rood oogsten. Dat ga ik ook zeker later doen om ze te drogen en te roken zodat ik Chipotle pepers heb, die ik misschien wel ga gebruiken voor een saus. Deze week dus veel geoogst.

Tuinbonen
Dit was mijn eerste jaar dat ik tuinbonen heb gekweekt. Maar ik ben ook gelijk om. Ik had geen bonen om zelf te planten, maar gebruik gemaakt van gekochte plantjes. Ze hebben wel wat last van de zwarte bonenluis, maar dit heeft verder niet veel consequenties voor de groei. Ik hebeze week dus een bak vol grote peulen geoogst. Deze heb ik gedopt en kort gekookt. Daarna heb ik een aantal nog een keer gedopt (dubbelgedopte bonen)  en gegeten met met een gebakken uitje en tomatensaus. Ik had dus  niet  eerder tuinbonen gekweekt, maar ook nog nooit vers gegeten. Maar deze topper komt volgend jaar ook weer in mijn stadstuin. Er hangen nu nog een paar peulen aan, dus later nog een tweede oogst.

Bietjes
Elk jaar heb ik ook bietjes in de tuin. Dit jaar 2 soorten: rode ronde kogel en de Chioggia biet. Dit is een mooie biet die je ook rauw, als je hem in dunne plakjes snijdt, kunt eten. Bij het schoonmaken, zag ik dat ik alleen maar deze soort had geoogst. Andere jaren had ik deze ook gekookt en dan vond ik hem niet zo lekker. Daarnaast is de kleur na het koken ook niet meer zo mooi. Ik heb dan ook besloten om de bietjes heel kort te koken. Het resultaat was een heerlijke biet, die ik een salade met appel, walnoot en kaas heb verwerkt. Ook hier staan nog wat kleinere bietjes in de bak, die nu wat meer ruimte hebben om verder te groeien. 

Aardbeien
De eerste oogst van de aardbeien is nu ook aan het eind. Het zijn doordragers, dus nu komen er weer nieuwe bloemen aan. Na de winter leken deze planten niet fantastisch goed. De staan in bakken en daardoor wel gevoeliger voor vorst, maar ze hebben het gered. En ook de planten die in de flessentorens zitten, hebben het overleefd. Het zijn kleine zoete bommetjes. Niet zo groot als uit de winkel, maar vele malen lekkerder.  

Groeizaam weer

Het blijft nog steeds groeizaam weer.  Helaas ook voor de slakken en vooral de luizen. Mijn peper planten en tuinbonen zitten echt vol met die beesten. Op de tuinbonen is het de zwarte bonenluis. Op de peperplanten zijn het gewone groene bladluizen en ik denk een  soort dopluis. Ze zijn wat ronder en wat bruiner van kleur.  Ik heb vanalles geprobeerd en niets lijkt echt te helpen. Vaak alleen tijdelijk. Ze

krijgen nu eens in de paar dagen  een koude douche. Dit helpt ook tijdelijk,  want ze klimmen weer omhoog. Deze week een een compilatie van wat groeit en bloeit in mijn stadstuin.

Pepers

Los van de luizen gaan de pepers best goed. Het zijn mooie volle planten. Helaas liggen een aantal achter omdat de slakken via de hostas op de potten klommen.  Eén plant was bijna kaal.  Langzaam krijgt hij weer wat blad.  Het duurt ook niet lang meer voordat ik de groene Jalapeño kan oogsten.  Ook de Peperocini en de Kalosca doen het erg goed.  De Peperocini vind ik verrassend heet. Van de Kalosca peper maak ik paprikapoeder. De hete soorten beginnen nu ook bloemen de krijgen. Bijna al mijn peperplanten hebben al pepers of beginnen met bloeien. Het lijkt een goed peperjaar te worden.

 

Tomaten

Zoals je in mijn vorige blog kon lezen,  geef ik mijn tomaten niet veel water.  Toch zijn ze ontzettend gegroeid.  Een aantal zitten al tegen het dak van mijn afdakje aan.  En dat terwijl deze ietsjes hoger is dan vorig jaar.  De eerste tomaten beginnen ook te groeien.  Ik ben benieuwd wanneer ik de eerste tomaat kan gaan oogsten en welk dat zal zijn.  Ik heb ook nog wat basilicum gezaaid.  Als dat wat groter is,  plant ik dat bij de tomaten.  Niet alleen een goede smaakcombinatie,  maar in de combinatieteelt zijn het goede buren.

Knolgewassen

De aardappels gaan ook goed.  Maar ook hier zit iemand aan de bladeren te knabbelen. De dief  laat een slijmerig spoor achter, dus de dader was snel bekend; de slak.  De eerste bloemknoppen komen er ook in.  Ik moet even nakijken wanneer ik ze heb gepoot en wanneer ik ze kan oogsten.  Dit is ook afhankelijk van het type; vroeg of laat.
De 2 stekjes van de zoete aardappel staan inmiddels ook in de grond.  Ik had nog een vakje over in de moestuinbakken. Kijken hoe dit  jaar gaat.  Vorig jaar had ik ze in een zak. Ik heb wel veel bladeren geoogst, maar erg kleine knollen.

Peulvruchten

De tuinbonen ga ik deze week oogsten.  Er zitten al hele mooie grote peulen aan.  De erwten zullen ook niet lang meer duren. Normaal gesproken heb ik rond deze tijd van het jaar  al de eerste peultjes gegeten,  maar ze zijn dit jaar wat achter. Ik moest ze op nieuw zaaien, omdat ze niet opkwamen. Of misschien wel waren opgegeten. Dit verklaart de achterstand. Vorige week hebben de Borlotti bonen een plekje gekregen samen met nog een andere mooie stokdroogboon.Dit duurt nog wel even voor dat hier de oogst van komt Ik ben vooral benieuwd naar de stokboon. Deze heb ik nog niet eerder gezaaid. De borlotti is een boon die ik 2 jaar geleden voor het laatst heb gezaaid.

Tomaten onderhouden

In mijn vorige blog kon je lezen over mijn peperliefde, maar ik heb ook zeker een tomatenliefde. Sinds ik ontdekt heb dat er zo veel variëteiten zijn en deze veel lekkerder smaken dan in een winkel, kweek ik ook veel soorten. Het probleem wat ik heb, is ruimtegebrek. Ik heb maar een kleine stadstuin. Toch hebben de tomaten in verhouding met de rest best veel plaats gekregen. Dit jaar zijn er het er 16 soorten geworden en daarvan heb ik 1 plant per soort. De andere gezaaiden staan bij mijn ouders in de kas. Tomaten zijn niet heel erg moeilijk om te kweken, maar vragen toch best wel wat aandacht om tot een goed resultaat te komen. 

Van zaad tot oogst
Tomaten ontkiemen vrij snel en om alvast een voorsprong te hebben zaai je deze 4 tot 6 weken voor de ijsheilingen. Dat is tussen begin en half april. Ik heb ze iets eerder gezaaid, maar heb gebruik gemaakt van lampen. Achteraf kon ik best wel wat later zaaien want begin mei waren het ontzettend grote planten. In ongeveer 4 maanden kun je rijpe tomaten oogsten. Dit is wel afhankelijk van het soort. Sommige kerstomaten zijn eerder. Je oogst ze als ze zacht beginnen te worden. Ga niet alleen op de kleur af, want sommige soorten blijven groen. De soorten die ik dit jaar heb zijn: Mount Vesuvius, Purple Cherry, Heinz Ketchup, Green Doktors Frosted, Geen Zebra, Lemon Tree, Gele Cherry, Vernisage Black, Lage Kerstomaat, Oranje Pruim, Yellow Pear Shaped, Kruisbes, Ozark Sunset, Sweet Kitty, Roma en RAS Black. De gekregen Sweet Million heb ik te laat gezaaid en helaas wilde deze niet groeien. Volgend jaar maar opnieuw proberen.

Water
Tomaten houden niet van water op hun bladeren. Het beste is dan ook om tomaten in een kas of onder een afdak, zoals ik doe, te kweken. Zo valt er geen directe regen op de bladeren en kun je ze bij de stam water geven. Dat water geven moet je niet te veel doen. Vanaf het begin nu een maand geleden heb ik ze maar 2 of 3 keer water gegeven. De wortels zoeken vanzelf water. Als je ze te veel water geeft dan kunnen ze barsten. Als ik ze dan water geef, krijgen ze ook wat tomaten voeding.

Snoeien
Om de tomaten een beetje in toom te houden snoei ik de tomaten. Ik haal de dieven weg. Dieven zijn nieuwe groeistengels in de oksel van de bladeren. Ze nemen veel energie weg en daarom heten ze dieven. Als je ze laat zitten, worden het grote bossige tomatenplanten. De ventilatie tussen de bladeren is dan minder, waardoor de kans ook groter is op de schimmelziekte. Dit is ook de reden dat ik ongeveer 1/3 van de bladeren weg knip. Mijn planten staan dicht op elkaar en zo zorg ik ook voor ventilatie. Als er eenmaal tomaten aan zitten haal ik het blad rondom weg, zodat de zon goed op de tomaten kan schijnen en de tomaten zoet maakt. De onderste bladeren gaan ook helemaal weg.

Ondersteuning
In Midden-Amerika groeien de planten over de grond. Als de dat hier in Nederland zou doen, is de kans ook weer groot op de schimmelziekte. Vandaar dat wij ze hier omhoog kweken. In de kassen worden ze wel 2 tot 3 meter hoog. Je kunt stokken gebruiken of in een kas een touwtje naar beneden. Naast stokken, gebruik ik tomatenspiralen. Deze gaan langer mee en je draait ze om de plant. Ik ben erg tevreden over deze. Zodra mijn tomaten het afdakje bereiken haal ik de kop uit de plant. Ik laat zo'n 4 tot 5 trossen groeien. Dat is ook ongeveer de hoeveelheid trossen die je bij buitentomaten rijp krijgt. 

Peperliefde

Waar mijn peper liefde vandaan komt weet ik eigenlijk niet.  Mijn vader houdt van sambal,  maar ik deed dat nooit echt op mijn eten.  Ook in Guatemaka waar ik heb gewoond had ik niet de gewoonte om Chile op het eten te doen. Pas later toen  ik weer terug kwam in Guatemala kwam er Picamas (Jalapeño saus)  op de tostadas en kwam ik in aanraking met de de hete maar ook frisse Chiltepes. Ik weet nog dat ik tijdens de voorbereiding van een feestje deze pepertjes tussen mijn vinger en duim fijn kneep. Ik heb een week lang de pepersmaak aan mijn vingers gehad....

Kweken

Zo'n 4 jaar geleden heb ik mijn eerste pepers gekweekt. Eerst had ik wat zaden verzameld uit gekochte pepers. Een jaar later kwamen de zaden uit een ruilenvelop en wat zaden uit pepers uit Guatemala.  Ik had veel te veel soorten voor de kleine ruimte die ik heb.  Ondanks dat ik geen lampen had bij het zaaien, ging het toch best goed.  Genoeg planten waarvan de meesten in een pot kwamen.  Omdat ik het zonde vond om aan het eind van de zomer de planten te laten sterven,  stonden ze in de winter binnen. Ook dit is zonder al te veel moeite goed gegaan. Het jaar daarop had ik dus al een voorsprong met deze overwinteraars.

Verwerken

Tegen de tijd dat de pepers rijp zijn,  zijn ze bijna allemaal rijp. Ik kon er gewoon niet tegen eten.  Gelukkig houd ik van koken en zo ontstonden de  eerste simpele hete sauzen  Met de verschillende kleuren pepers maakte ik ook verschillende kleuren sauzen met andere ingrediënten.  Een jaar geleden ben ik begonnen met het fermenteren van sauzen zodat je een Tabasco-achtige saus krijgt.  In mijn droogmachine droog ik de pepers die ik soms vermaal tot peperflakes of poeder.  De mildere soorten worden (pikant)paprika poeder. 

Verzamelen

Ik probeer nog steeds verschillen soorten pepers te verzamelen. Omdat er zo veel verschillende zijn, heb ik gekozen voor  pepers uit centraal Amerika.  Ik merk dat er weinig  mensen zijn die deze specifieke soorten kweken.  En dat terwijl de oorsprong van de pepers daar ligt.  Dit jaar heb ik 3 nieuwe soorten bij. Van 2 weet ik de naam niet en de derde is de Chamborote.  De 2 onbekenden zijn heel verschillend: de een lijkt een Chinense en de ander lijkt een grote hoge plant te worden, net zoals de Chile Huerta ook uit Guatemala.  Ik ben benieuwd.  Mocht je nog een soort hebben uit Centraal America of Mexico: ik ben geïnteresseerd!