DIY tuinieren

Je kunt echt zien dat moestuinieren weer in de mode raakt. Met name door allerlei acties van bijvoorbeeld Albert Heijn. Ook in andere winkels kun je spulletjes kopen voor de stadstuin of moestuin. Vooral als je net begint is het best wel lastig wat je moet kopen, want misschien vind je het toch niet zo leuk. Vaak heb je nog niet alles en dan heb je het geld niet om alles te kopen. Je kunt ook allerlei tuinspullen zelf maken of oude spullen recyclen voor de tuin. Naast dat het ontzettend leuk is om te maken, ziet het er ook vaak erg leuk en origineel uit. Zo heb ik ook al jaren een flessentoren aan de schutting hangen. Er zitten allemaal kruiden en aardbeien in. Lees deze keer over verschillende gerecycled moestuinproducten. 

Zaaimiddelen
Je kunt klant en klare plugs kopen, maar ook zelf een soort van zaaipluggen maken van krantenpapier. Je kunt ze vouwen, maar ook met een potjesmaker maken. Ik zag dat ze bij Dille en Kamille dit nu ook aanbieden. Daarnaast kun je ook een perspotjesmaker kopen. Zo koop je eenmalig een klein apparaatje die je ieder jaar weer kunt gebruiken. Ik denk dat ik dit ook nog eens ga aanschaffen. Verder kun je eierdozen gebruiken voor het zaaien of wat dacht je van melkpakken. Op Pinterest zijn er ook vele ideeën te vinden. 

Potten
Omdat ik niet zo'n grote tuin heb, maak ik gebruik van potten. En hier gebruik ik ook vanalles voor. Als de plantjes nog wat kleiner zijn, staan ze in yoghurtemmers en kwarkbakjes. Je ziet tegenwoordig ook mooie planten in grote blikken staan. Denk bijvoorbeeld aan een groot blik olijfolie of olijven. Misschien kun je die zo bij een oosterse toko halen. Ook zakken van potgrond gebruik ik als groeizak voor aardappels en zoete aardappels. Ik moet zeggen dat ging beter dan vorig jaar in grote potten. 

Labels
Vooral als de plantjes nog klein zijn, is het handig om er labels bij te zetten. Ik heb luxaflex in stukje geknipt. Ideaal als label, maar ook als afrastering in mijn moestuinbakken. Verder kun je labels maken van ijsco stokjes, kurken op sateprikkers of stenen beschilderen. Ook hier vind je veel voorbeelden van op Pinterest 

Kweekkastje
Een kweekbakje zorgt ervoor dat de aarde wat minder snel uitdroogt en dat de temperatuur lekker aangenaam blijft. Je kunt deze minikasjes maken met allerlei bakjes. Wat dacht van een championbakje of bakjes van de AH met taartjes. Ik heb ook een grote verzameling tomatenemmertjes met deksels. Buiten zou ik graag een tomatenkas maken van oude ramen en kozijnen. Ik heb het plan al uitgetekend, nu nog aan de slag en oude duren vinden.

Zaaien in maart

Eindelijk, het is lente. Tenminste volgens de datum. Meteorologisch is de lente al op 1 maart begonnen. In februari voelde het al lente, maar voorgaande weken was het eerder herfst met daarbij gisteren weer het lente gevoel. Tja, en maart roert zijn staart. Toch kun je in maart al verschillende dingen zaaien, zowel buiten als binnen. Het meeste zal ik pas in april zaaien, maar nu heb ik ook al wat gezaaid. Ik merkte dat ik de hele winter  nog niet echt zin had om te zaaien. Maar nu kriebelt het toch wel. Ik moet me echt inhouden om niet alles te zaaien. Ik weet ook wel dat het beter is om te wachten. Ik heb nu een overzicht gemaakt per maand, waarbij ik onderscheid maak tussen eerste en tweede helft van de maand. Zo zie ik gemakkelijk wat ik wanneer kan zaaien. Ik zag dat anderen de zaden sorteren op zaaidatum. Ik doe dit alfabetisch en dus is een overzicht handig. Er zijn genoeg zaaikalenders, maar daar staan vaak soorten op die ik niet hebt of er ontbreken vele. 

Buiten zaaien

Omdat het niet echt koud is, heb ik geen tunnelfolie over mijn moestuinbakken geplaatst, zoals vorig jaar. Het is vooral heel nat geweest. Hopelijk zijn de zaden niet gaan rotten. Buiten staan al de erwten, peultjes en tuinbonen. Daarnaast is de radijs gezaaid en die komt al mooi op. Ik heb ook al wat sla gezaaid, alleen is daar nog niets van te zien. Hopelijk duurt dit niet zo lang. Gelukkig heb ik binnen ook nog wat sla voorgezaaid. 

Binnen warm

De geïmproviseerde kas staat al aardig vol met pepers en ontkiemende tomaten. Gelukkig is er nog een klein beetje plaats voor andere planten. Ik heb  eigenlijk nog nooit geluk gehad met aubergines en wilde het opgeven. Via een Nederlander in Frankrijk heb ik nu toch weer verschillende soorten gekregen en hopelijk geven deze meer succes. Ik heb in ieder geval genoeg gezaaid. Ook dit jaar heb ik weer citroengras gezaaid. Daar moet je wel veel geduld voor hebben. Ik heb dit een paar jaar geleden ook gedaan alleen toen de plant dood laten gaan. Je schijnt ook gewoon de stengels te kunnen stekken, maar ik geef zaad weer eens een kans. Lekker warm bij de rest. De Tomatillo en Chipilin hebben  daar een warm plekje gekregen. 

Binnen koud

Niet alles heeft warmte nodig om te ontkiemen. Ik heb een bakje gemaakt met de wat koudere kiemers. Ik heb geen koude bak of kas, dus een kweekbakje op een koude slaapkamer heeft bijna hetzelfde effect. Ik heb hier nu twee slasoorten gezaaid samen met bleekselderij en peterselie. Deze laatste twee zijn best lastig te kweken. Bleekselderij lukte vorig jaar heel goed. Bij peterselie moet je geduld hebben, want duurt soms wel 4 weken tot ontkiemen. In het bakje verder staat nog palmkool, snijbiet en broccoli. In zo'n potje waar je snoeptomaten in kunt kopen heb ik nu prei gezaaid. Deksel op erop en de mini kas is klaar. De aardappels beginnen ook al mooie uitlopers te krijgen. Het duurt niet lang meer tot die naar buiten gaan. 

Half maart: tomaten zaaien

Het is half maart en dus bijna lente. De tijd om veel te zaaien. Half maart betekent ook de tomaten voorzaaien. Voorzaaien doe je in huis op een warme plaats. Ten minste voor het ontkiemen. In ongeveer 8 weken groeien zaadjes uit tot een plant die sterk genoeg is om buiten te staan. En over ongeveer 8 weken is het half mei en kunnen in theorie de tomaten naar buiten. Dan is de kans op nachtvorst niet meer zo groot. Tomaten willen namelijk geen kou en bij temperaturen lager dan 12 graden stoppen ze met groeien. Eerder heb je al kunnen lezen op basis waarvan ik de keuze heb kunnen maken welke soorten ik ga zaaien. Deze keer vertel ik je wat meer over de eerste paar weken van zaaien tot verplanten. 

Zaaien
Het zaaien doe ik net als de pepers in plugs. Ik vind dit vooral handig om ze straks makkelijk te verplanten. Het kost daardoor minder tijd en de kans op beschadigingen van de wortels is kleiner. Om de zaden te laten ontkiemen heb je in het begin vooral warmte nodig. Ik heb ze bij mijn pepers in het kasje gezet, maar het kan ook prima op een plekje boven de verwarming.  Je kunt dus ook best een plek op je router of op een andere warme plek geven. Eenmaal boven, hebben de plantjes licht nodig. Dit kan in de vensterbank of onder speciale kweeklampen. Tot het verplanten zet ik ze onder de kweeklampen en daarna krijgen ze een plekje in de vensterbank. 

Warmte/vocht
Voor het ontkiemen heb je dus warmte nodig, maar eenmaal boven kunnen ze best wat kouder. Ik heb gemerkt als ze erg warm staan, het snel lange, dunne en tere plantjes worden. Wat ventilatie zorgt ook dat ze wat sterker worden. Je ziet vaak kleine vliegjes op je aarde. Dit is de rouwvarenmug. Zorg dat de aarde niet te vochtig is en dek eventueel de potjes af met brekerzand. Wat ook schijnt te helpen is kaneel. Lees hier meer over op de blog van leeg bord. Ik ga het proberen.  Geef de planten ook niet te veel water, dan groeien ze ook heel snel en dan moet je ze nog 2 maanden in huis houden, tenzij je een kas hebt, dan kunnen ze begin mei al naar de kas. 

Verplanten
Als het plantje, naast de 2 kiembladeren, 2 of meer echte bladeren krijgt kun je ze verplanten naar een grotere potje. De energie die ze via het zaadje en de kiembladeren hebben gebruikt, is dan ook op. Tijd voor nieuwe potgrond. In potgrond zit voor ongeveer 6 weken voedingsstoffen. Dus je hoeft ze eigenlijk geen extra voedingsstoffen te geven voordat je ze uitplant buiten. Plant het plantje zo diep mogelijk. De bladeren moeten net boven de aarde uitkomen. Aan de steel zullen nieuwe wortels groeien. 

Soorten
Hierbij nog een overzicht van de tomaten die ik heb gezaaid.

• Amethyst Jewele
• Ananas 
• Cosmic Eclipse
• Costoluto Genovese
• Dancing with the Smurfs
• Dwarf Beryl Beauty
• Fantome de Laos
• Green Doctors Frosted
• Jaune Flammee
• Maglia Rosa
• Mini Kumato
• Mount Vesuvius
• Ozark Sunset
• Pink Flamingo
• Sunrice Bumble Bee
• Tiny Tim
• Wherokowhai
• Rio Grande

Hoe te zaaien

Vorige week nog prachtig lenteweer en nu lijkt het gewoon herfst. De lente heeft volgens mij gezorgd dat heel veel mensen al aan het zaaien zijn geslagen. Ik heb ook al wat gezaaid, maar dan vooral wat nu dan ook al buiten kan. De tuinbonen, peultjes, uien en wat sla en radijsjes staan nu in de bakken. Hopelijk blijft het niet de hele tijd zo nat, want dat kunnen de zaden verrotten. De weersvoorspelling is helaas de komende week wel zo..... Ik denk dat ik dan de bakken maar wat moet afdekken met doorzichtige golfplaten. Maar ja met de wind, die er ook voorspelt is, vooral die windvlagen, zal het ook geen succes zijn. Maar eens kijken wat het wordt. Ik zie op internet ook veel mensen met zielige plantjes, daarom deze keer ook een blog over de verschillende dingen waar je rekening mee moet houden als je nu al zaait.

Warm
Er zijn een aantal planten die het heerlijk vinden om lekker warm gezaaid te worden. Dit zijn vaak de planten die pas na 15 mei (de ijsheiligen) na buiten mogen, omdat ze vorst gevoelig zijn. Na 15 is de kans dat er nachtvorst is namelijk erg klein. Deze planten komen oorspronkelijk dan ook niet uit Nederland, maar warme landen. Denk hierbij aan pepers, paprika, tomaten, komkommers en courgette of pompoenen. Met de courgettes en pompoenen zou ik dan nog even wachten, want die groeien echt heel snel. Half april is vroeg genoeg. Als de planten zijn ontkiemd, mogen ze wel wat minder warm staan, anders zullen ze snel groeien en je wilt liever sterke planten. Daarnaast moet er je ook plaats voor hebben, want het zijn snel grote planten. 

Koud
Er zijn ook planten die juist koud ontkiemen en zelfs zaden die echt kou nodig hebben voordat ze worden geactiveerd. Denk bijvoorbeeld aan de bloembollen die ook de vorst nodig hebben. Ik heb dit jaar ook  echinaceazaad gekocht en deze moet ook eerst kou hebben. Je kan natuurlijk ook even de zaaipotjes in het vriesvak zetten.... Ik wacht rustig tot volgende herfst met het zaaien.
Veel koolsoorten en sla ontkiemt het liefst wat kouder. Heb je geen kas of koudebak, kan dit prima in huis in bijvoorbeeld een slaapkamer met veel licht. Want, let op, alle planten hebben veel licht nodig, anders gaan ze strekken. Ook als deze koudkiemers te warm staan, worden het lange, slappe, tere plantjes. Is dit gebeurd, zaai dan opnieuw, want ze ontkiemen toch best snel.

Licht of donker
Naast dat de zaden op verschillende temperaturen ontkiemen, zit er ook nog verschil in of ze in het donker of in licht ontkiemen. In het donker is gewoon heel simpel, zorg dat er een laagje aarde over de zaden heen zit en ze ontkiemen. Bij lichtkiemers leg je de zaden om de aarde. Lichtkiemers zijn slasoorten en bijvoorbeeld bleekselderij, peterselie en kamille. Ook bij basilicum werkt dit goed. Bij de basilicum lijkt de zaden dan net op kikkerdril. Een zaadje met een laagje vocht er omheen. 

Voorweken
Sommige zaden ontkiemen lastig en dan kun je ze helpen door ze voor te weken. Zo kun je ze een voorsprong geven, voordat je ze in de aarde stopt. Bonen kun je eerste 24 in lauwwarm water leggen. Ze zuigen zich dan helemaal voor met water. Dit geldt eigenlijk voor alle peulvruchten. Peterselie is ook een moeilijke kiemer en ook hierbij kan het helpen. Ik heb ook gehoord dat je sommige pepersoorten, die moeilijk kiemen, kunt weken in kamille thee. Ik heb het zelf nog nooit geprobeerd, maar wie weet ga ik het een keer doen. 

Peperzaailingen verzorgen

De pepers groeien als kool. Maar wat wil je ook, heerlijk warm beschut en veel licht in het kastje. De plantjes zijn nog erg teer, dus ook extra kwetsbaar. Je moet dus niet vergeten om ze water te geven. Ik geef zo ongeveer iedere 2 dagen wat water met de plantenspuit. Zodra de kleine plantjes 4 echte blaadjes krijgen is het tijd om ze te verplanten. De eerste 2 blaadjes zijn kiemblaadjes en die hebben vaak een andere vorm dan de uiteindelijke plant. Deze tel je dus niet mee. Waar je aan moet denken en hoe je het beste de plantjes kunt verplanten/verpotten vertel ik je deze week.

Benodigdheden
Ik verplant ze eigenlijk maar 1x en daarom gaan ze bij mij gelijk in P9 potjes. Dit wil zeggen dat de potjes een afmeting hebben van 9x9 cm. Je kunt ze ook eerst nog in wat kleinere potjes doen en dan later weer verplaatsen. Verder heb je potgrond nodig. Afhankelijk van of je ze in pluggen of verteerbare potjes hebt, is een vork handig om de plantjes voorzichtig los te maken, als je ze gewoon allemaal samen hebt gezaaid. Verder heb je labels nodig en eventueel een schaar. De schaar gebruik je als e plantjes erg dicht bij elkaar staan. Als je ze uit elkaar trekt beschadigen de wortels. Beter is dan om een op te offeren en deze weg te knippen. 

How to
De steeltjes van eigenlijk alle planten zijn erg teer. Op het moment dat je ze vastpak is de kans groot dat je de stengel beschadigt en zo de sapstromen afknijpt. Het beste is om de plantjes bij de blaadjes vast te pakken. Je vult het potje en maakt een gaatje in het midden. Pepers zijn ook in staat om aan de stengel wortels te maken. Plaats het plantje dan zo diep mogelijk dat de blaadjes net boven staan.  Zo worden het straks sterke planten met een goed wortelgestel. 

Verzorging
De plantjes hebben nu vooral veel licht nodig. Ze hoeven niet meer zo warm als bij het ontkiemen. Ik laat het kastje dan ook wat open, zodat ze wat kunnen luchten en de temperatuur ook wat lager is. Er zijn kwekers, die een ventilator op de plantjes zeggen zodat ze wennen aan wind en de stengels wat steviger worden. Je hoeft ze de eerste 4-6 weken geen extra voeding te geven omdat dit al in de potgrond zit. Probeer te voorkomen dat ze luizen krijgen. Dit is bij mijn altijd een probleem. Meestal probeer ik wat lieveheersbeestjes te vangen en die zet ik er op. Is er nog niemand die nog een tip heeft (zonder vergif). Want op mijn overwinteraars zitten nog steeds luizen en ik kom er niet vanaf. Ik wil natuurlijk niet dat ze naar de kleine plantjes over gaan.