Overwinteren of niet

2 weken gelden hadden we dan de eerste nachtvorst van dit jaar en ook deze week was de temperatuur rond het vriespunt. We hebben natuurlijk eerder nachtvorst gehad in dit jaar in de wintermaanden. Maar dit is toch weer de eerste keer na de zomer. Ik vind het mooi om te zien dat sommige planten zo sterk zijn. Zo hebben een aantal van de pepers, slechts enkele aangetaste bladeren. De plaats zegt soms helemaal niks. Zo hebben een aantal pepers die ik in de kas heb gezet, vorstschade en een paar andere niet. Voorgaande jaren heb ik verschillende peper planten overwinterd. Ook dit jaar ga ik dat met een aantal doen.

Bonchi
De bonsai pepers gaan zeker overwinteren. Deze staan al weer een paar weken binnen en mijn Fatali Yellow heeft voor het eerst ook een pepertje. De Chiltepe bonchi heeft het dit jaar moeilijk gehad. In de winter heeft hij veel luis gehad en daardoor durfde ik hem ook niet mooi te snoeien. Tijdens onze vakantie heb ik hem ook binnen gehad en toen kreeg hij helaas weer veel luis. Hij is nu dus wat uit vorm, maar dat laat ik eerst zo. Hij staat vrij warm (in de woonkamer) dus de vorm snoei ga ik pas weer in het voorjaar toepassen.

Oudere pepers 
Ik heb ook ieder jaar wat pepers binnen staan. Vorig jaar is deze collectie steeds kleiner geworden, dus eigenlijk zijn er nu nog 2 van over. Deze planten zijn beide al 3 of 4 jaar oud: Scotch Bonnet Yellow en Chile Loco geel en rood. Deze twee kleuren zitten in 1 pot. Deze laatste pepers soort is van de Pubenscens groep (zwarte zaden) en kunnen ook wat beter tegen de kou. De grootste uitdaging zullen ook weer de luizen zijn en het weinige licht in december en januari. 

Snoeien
Als je pepers binnen wilt overwinteren is het beste om ze flink te snoeien. Daarnaast moet je ze op een wat koelere plek zetten, zodat ze wat kunnen gaan slapen. Dit doe je ook door ze weinig water te geven. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om drastisch te snoeien, zodat je een bonchi krijgt. Ik ga dit misschien nog wel doen met de Chinese 5 color, die ik het kasje heb staan. Wil je weten hoe je dit moet doen? Lees dan mijn eerdere blog over bonchi's 

Herfstoogst

We zitten inmiddels volop in de herfst. De bladeren beginnen nu toch echt te kleuren en te vallen. Ook de laatste warmteminnende planten worden rap minder. Ik zag nog steeds een courgette groeien aan de plant, maar helaas ik heb hem te lang laten zitten en nu is hij al aan het rotten aan de plant. Ook vond ik nog een komkommer. Deze ziet er nog prachtig uit en zal ik dan heerlijk op gaan eten. De herfst is meestal het einde van de moestuin cyclus, maar is toch nog genoeg te oogsten en zelfs nog te planten.  Alle rijpe pepers heb ik nu eerst geplukt. Toch nog een mooie mix van kleuren, vormen en smaken. 

Pepers.
Toen ik mijn tomaten ruimde in de kleine kas, heb ik hier wat losse potten met pepers naar toe verhuisd. Deze staan nu net even wat warmer en beschutter dan dan de rest. Ik heb namelijk ook nog veel pepers in mijn pottentoren staan. Deze staan er nog erg goed en heel groen bij. Iedere keer als ik maar een beetje de peper zie kleuren haal ik ze eraf. Helaas wordt er volgende week nachtvorst verwacht, dus denk ik dat ik ook de onrijpe groene pepers zal moeten oogsten. Maar dat is niet zo erg, want zat zijn voornamelijk Jalapenños. Deze zijn heerlijk groen te eten. 

Tomatillos
De laatste jaren willen mijn tomatillos niet meer zo best. Ik heb nu zaad uit Nederland en dat levert eigenlijk nooit zo veel Tomatillos op. Ook heb ik een paarse variant uit Guatemala. Deze zit nu wel helemaal vol bloemen, maar zal de plant met de  verwachte nachtvorst afsterven. Gelukkig heb ik nog wel wat kunnen oogsten en ook al kunnen eten. Ik heb in verschillende groepen al gezien dat mensen op zoek zijn naar recepten hiermee. Wat erg lekker is, is het maken van een groene pittige salsa. Je roostert de tomatillos met een pepertje in een droge koekenpan. Dit zelfde doe je met een uitje en een knoflook teentje. Dat doe je dan allemaal in de vijzel met nog wat zout en eventueel wat citroensap. Heerlijk als pittige salsa bij Mexicaans eten. 

Knoflook
Het is nu het tijdstip om knoflook te planten. Normaal gesproken houd ik de regel 10-10-10 aan. Dat is op 10 oktober, 10 cm uit elkaar. Dit jaar dus wat later omdat ik nog geen tijd er voor gemaakt had. Nu komt het eigenlijk wel goed uit, want het is nog vrij warm geweest. Knoflook heeft kou nodig om goed te groeien. Ik heb dit jaar ook weer mooie dikke paarse knoflook uit Frankrijk mee genomen. De tenen waren echt enorm. Hopelijk levert dit mooie dikke bollen op. Voor de echte winter zullen ze met het groen nog boven de grond komen en dan de eerste helft van 2020 verder groeien tot aan de oogst zo rond juni. 

De veelzijdige pompoen

De pompoen of kalebas is een echte herfstgroente. Oorspronkelijk komen ze uit Midden-Amerika net als mais, tomaat en vele pepers. In mijn tuin heb ik geen ruimte om pompoenen of kalebassen te kweken. Gelukkig hebben mijn ouders een grote tuin en kunnen mijn zaailingen daar lekker groeien. En dat hebben ze dit jaar dan ook fantastisch gedaan. Ik heb twee soorten gezaaid: de oranje Hokkaido en de Guicoy, een soort uit Guatemala. Dit is dan ook al een hele oude soort. Hij is niet gemakkelijk te schillen, maar zeker te moeite waard om te eten. Je moet gewoon wat meer moeite doen vanwege de vorm. Ik heb de pompoenen nog niet exact geteld, maar het zijn per soort in ieder geval 6. Een aantal heb ik geoogst en de rest laat ik nog lekker narijpen. Met pompoenen kun je dus vanalles maken.

Pitten
De meeste mensen gooien de pitten uit de pompoen direct weg. Maar je kunt ze ook heerlijk met schil eten. In de winkel kun je van die groene pompoenpitten kopen. In de witte schil zitten ook deze pitten, maar dat is nogal een werkje om die er uit te krijgen. Hiervoor telen ze dan ook schilloze pitten. Ik heb hier inmiddels zaadjes van, maar dit jaar niet gezaaid. Misschien volgend jaar. Nu heb ik dus de pitten van de Hokkaido pompoen. Je maakt ze helemaal schoon en legt ze dan op een bakplaat met wat koriander- en komijnzaad. Je doet ze ongeveer 30 min in een hete oven tot ze goudbruin zijn. Daarna wat zout er over heen en je hebt een heerlijke snack.

Pompoenrisotto
Ik heb inmiddels een heerlijk verrassend pompoenrecept ontdekt. Ik kende inmiddels wel de soepen, de quiche en als geroosterde groente. Nu dus risotto. Je kookt te pompoen en maakt hier puree van. Dit voeg je dan samen met de bouillon die je gaat gebruiken voor de risotto. Op het eind nog wat pompoenblokjes toevoegen en garneren met rucola (nog steeds uit de tuin) en Parmezaanse kaas. Echt een aanrader.

Sier
Pompoenen zijn niet alleen lekker, maar ook erg decoratief. Meestal wordt hier dan ook de kalebas voor gebruikt. Ik heb nog een fleskalebas van vorig jaar. Deze is helemaal ingedroogd en heb ik geschraapt. Hij is nu mooi ter decoratie. Nu met Halloween is het ook erg leuk om de pompoenen uit te hollen. Vorige jaren heb ik wel grote Halloween pompoenen gehad. Het is wat werk, en helaas niet langhoudbaar, maar dan heb je ook wat. Mooi met een waxinelichtje erin. Je kunt op internet mooie figuren vinden. 

Wat doen jullie allemaal met de pompoen, nog verrassende recepten? 

Herfstopruiming

We zitten al weer een paar weken in de herfst. En het is ook al echt herfstig weer; regen wind en nu langzamerhand ook koudere temperaturen. Gelukkig scheen gisteren toch ook nog de zon. Heerlijk zo, na al die dagen met de regen. En dan gelukkig ook nog in het weekend, want zo kon ik ook nog wat doen in de tuin. Ik ben langzaam verder gegaan met het opruimen. Een week of 3 geleden was ik al wat begonnen met het verwijderen van de potten aubergines en patisson, waar toch al geen vruchten meer in groeiden. Nu dus verder. En dan is het droge weer wel ideaal, want dan kun je alles schoon opruimen. Helaas moet bij mij ook alles buiten staan, dus echt droog opruimen lukt toch eigenlijk nooit. 

Tomaten
De tomaten moesten er dan nu toch aan geloven. De Tiny Tom had ik al eerder opgeruimd. Het weer wordt nu toch echt veel kouder en ik geloof dat de tomaten die nog aan de planten hingen daar niet meer gingen kleuren. Deze krijgen een plaatsje in de vensterbank bij wat appels. Helaas zijn er nog een 3-tal soorten waarvan ik nog geen enkele rijpe tomaat heb gekregen dit jaar. Hopelijk kleuren die nog in de vensterbank. Het is verbazingwekkend dat ik ook dit jaar niet de schimmelziekte op de tomaten heb gekregen, zelfs nu niet met het vochtige weer.

Nieuwe tijdelijke plaats
De tomatenkas is dus nu helemaal leeg en dus een ideale plek voor de planten, die nog redelijk goed zijn, maar ook zeker niet winterhard zoals de pepers. Een aantal hangen nog mooi vol met pepers en staan in de losse potten. Ik heb een stelling in de kas gezet en daar staan nu een aantal pepers op. Ook de zoete aardappel kan daar nog lekker even doorgroeien tot dat het daar ook te koud wordt. Mijn kleine kas nu ook mooi fungeren als opslag voor alle spullen, dan staan ze in ieder geval wat droger.

Niet alles opruimen
Ik ruim lang niet alles op. Wat kan blijven staan of liggen, laat ik zo. Ik wil er toch niet iets nieuws zaaien en zo voorkom je ook dat er onkruid groeit. Ook is het goed voor allerlei insecten en egels. Die hebben mooie schuilplekken onder de 'rommel' en bladeren. En waarom zou ik een bloeiende broccoli er uit trekken? Er komen nog steeds bijen op af en anders is de tuin ook zo kaal. Ik vind het ook mooi om te zien hoe de peulen met zaadjes groeien. De cirkel is weer rond van zaadje naar plant, bloem en weer zaad. Zijn jullie ook al aan de het opruimen begonnen?

Herfst in volle glorie

Het is nu toch echt herfst.... Met deze regen ben ik er gauw flauw van. De stadstuin staat er eigenlijk nog best goed bij, alleen duurt het heel lang voordat alles rijpt. Gelukkig heb ik nog geen enkel teken van de schimmelziekte bij de tomaten gezien. Zelfs niet bij de tomaten die gewoon buiten in een pot en in de moestuinbakken staan, vertonen nog geen tekenen. Ik laat de tomaten dan ook zo lang mogelijk aan de planten. Je kunt ze ook groen plukken en dan in de vensterbank bij wat appels leggen. Zo rijpen ze meestal nog wel wat na. Je kunt ze ook gebruiken voor een groene tomaten chutney. Een aantal planten zijn op hun best in de herfst. Ze geven nu volop oogst of zijn prachtig om te zien. 

Amaranth
In mijn voortuin staan verschillende soorten amaranth. Prachtige pluimen in allerlei kleuren; rood, bruin en groen.  Het grappig is dat ze niet alleen op plaatsen staan waar ik ze heb gezaaid. Tussen de stenen van het terras en ook in de achtertuin zijn er een paar verschenen. De planten hebben niet alleen een sierwaarde, maar de verschillende delen zijn ook eetbaar. De zaden worden verkocht als superfood en ook de bladeren kun je eten. In Guatemala worden de bladeren toegevoegd aan soep. Vanwege de vele voedingstoffen zijn ze erg effectief tegen ondervoeding. 

Framboos
Ik denk dat in dan toch een herfst framboos heb. Hij is nu namelijk op zijn best en ik heb ook ook nog nooit zoveel mooie dikke vruchten gehad. Met dank aan de regen, want zo kunnen de vruchten groot groeien. In de zomer geeft deze framboos altijd een paar lelijke kleine vruchtjes die ook nog vaak door de beestjes worden opgegeten. Maar nu zo in september is dit allemaal over. Heerlijke dikke vruchten. Heerlijk in de yoghurt of bij zondagse pannenkoeken. 

Bonen
De pronkbonen doen het nu ook fantastisch. Eerst met de hitte vielen alle bloemen af, maar nu is hij weer hersteld. Ik heb hier ook al 3x wat van kunnen eten. Ik ben niet zo heel gek op snijbonen, maar in stukjes door de wok of in de nasi zijn ze heerlijk. De andere bonen laat ik lekker hangen voor droog bonen. Deze heb ik een keer op een tuinmarkt gekocht, maar ik weet niet meer wat voor naam ze hebben. De man had het over een culinaire boon, omdat hij na het koken de kleur niet verliest. Het zijn dit jaar volgens mij niet heel veel, maar altijd genoeg om een maaltje van te koken. 

2x anders: aubergine en pepers

Normaal gesproken bedenk ik het weekend wat we de hele week gaan eten. Ik maak dan een lijstje met dingen die we moeten gaan kopen. Tegenwoordig is het eerst een rondje moestuin om te kijken wat er allemaal geoogst kan worden. Aan de hand van deze groente maak ik dan mijn weekmenu. Al weken koop ik geen tomaten, sla, courgette en bladgroente. Omdat ik een klein tuintje heb, met kleine bakken is het vaak 1 of 2 keer een bepaalde groente eten, maar dat vind ik niet erg. Van een aantal groenten kan ik blijven oogsten zoals de snijbiet en de palmkool. Steeds probeer ik een andere recept. Deze keer wil ik voor de meeste mensen wat bijzondere recepten met jullie delen: Baba Ganoush en Chiles rellenos.

Aubergines
Als je mijn blog een beetje volgt, weet je dat ik dit jaar eindelijk succes heb met mijn aubergines. Het zijn geen grote aantallen, maar de eerste 3 heb ik kunnen oogsten. Ik was ze eerlijk gezegd een beetje vergeten en dus hebben ze geen plaatsje gekregen in mijn weekmenu. Ik kon ze ook niet echt toevoegen aan een gerecht, dus dan maar een hapje voor de zaterdagavond; Bana Ganoush. Dit is een spread van geroosterde aubergine. Heerlijk met mini soepstengels. 

Recept

• aubergines
• 2 teentjes knoflook (ook mijn eigen)
• 1 tl korianderpoeder
• 1 tl komijnpoeder
• olijfolie
• 1 el tahin (sesampasta)
• citroensap
• zout/peper

Je snijdt de aubergine door de helft en besprenkel die met wat olijfolie, en het koriander- en komijnpoeder. Leg ze op een ovenschaal samen met de knoflook in het velletje. Afhankelijk van hoe groot je aubergines zijn, doe je ze ongeveer een half uur in een oven van 200 graden. Laat ze dan afkoelen en lepel het vlees eruit. Stop dit samen met de gepofte knoflook (zonder velletje), wat citroensap en de tahin in een blender of gebruik een staafmixer.  En klaar is je Baba Ganoush

Pepers

Ik ben dus gek op pepers en dan hoeven ze echt niet zo heel heet te zijn. Mijn jalapeños zijn dit jaar wat mild en ik heb ook nog een Jalapeño Sweet. Deze zijn wat groter dan de normale Jalapeños en dus ideaal voor Chilles Rellenos; gevulde pepers. Ik heb dit recept uit Guatemala, waar het een van mijn favoriete gerechten is. Heerlijk met wat tomatensaus of in een maistortilla. Voor de Chilles Rellenos heb je ook wortels en boontjes nodig. Laten die nou ook net klaar zijn in mijn tuin. De wortels zijn regenboog wortels; mooie witte, paarse en gele wortels. Ik heb geen boontjes in mijn tuin, maar wel snijbonen. Hier ben ik normaal gesproken niet zo gek op. Waarschijnlijk denk ik nog terug aan die ingemaakte van mijn oma... 

Recept

• pepers of paprika's
• een handvol boontjes
• 5 wortels
• tijm
• laurier
• (vega) gehakt
• zout/peper
• ei
• 2 el meel
• azijn
• knoflook/ui
• tomatenpuree

Je begint met het roosteren van de pepers of paprika in een over of onder de grill. Laat ze lekker zwart worden. Stop ze daarna in een zakje; zo kun je ze gemakkelijker pellen. Daarna haal je de zaden eruit en leg ze even in wat azijn. Maak de vulling door het gehakt rul te bakken met de knoflook en uit. Voeg een laurierblaadje toe met een eetlepel gedroogde of verse tijm. Voeg wat tomatenpuree toe en laat dit mee bakken. De wortels en boontjes moeten in het hele kleine stukjes zijn gemaakt, bv in een keukenmachine Voeg dit ook toe en laat dit garen. Klop een eiwit bijna stijf, voeg dan het eigeel en wat meel toe. Je vult nu de pepers, haalt ze door wat meel en dan in het eischuim. Daarna direct in een pan met boter of olie. Probeer ze langzaam te keren zodat de andere kant van het eischuim ook gaar wordt. Serveer ze met een simpele tomaten saus en wat rijst. 

Buen provecho!

Zomerse oogst

Wat kwam er toch snel een eind aan de zomer. Gelijk met de meteorologische herfst, kwam ook het herfstweer. Hopelijk krijgen we binnenkort toch nog een soort van nazomer, want mij tuin is nog niet toe aan de herfst. Alles liep al ongeveer een maand achter in vergelijking met vorig jaar en dan is de zomer nu ook al op. Bij mij groeit alles in de achtertuin, maar met dit weer heb ik geen zin om in de tuin te lopen. Alles in nat en het is lastig er door te lopen, zonder nat te worden door de overhangende planten. Tussen de buien door heb ik gelukkig wel wat kunnen oogsten, dit geeft tenminste nog een zomers gevoel. Alle kleuren zo mooi bij elkaar.  

Tomaten
Het is dit jaar, voor mij, niet echt een goed tomatenjaar. Ik ben wel op tijd begonnen met zaaien en misschien ietjes later naar buiten omdat mijn kas nog niet af was. Toch heb ik nog weinig tomaten kunnen oogsten en helemaal in vergelijking met andere jaren. Ook hangen er nu nog weinig tomaten aan de planten. Er zijn zelfs planten bij waarvan ik nog geen enkele tomaat heb kunnen oogsten. Er zijn gedurende de eerste hittegolf veel bloemen afgevallen. Er is zelfs één plant waarvan alles bloemen zijn afgevallen van de eerste 5 trossen. Daarom hoop ik nog op een nazomer, zodat die paar tomaten die er nog aan zitten toch rijpen. Naast de hittegolf, heb ik eigenlijk geen idee waarom het dit jaar minder was. Volgend jaar weer nieuwe kansen. Ik heb in ieder geval 2 nieuwe tomaten die volgend jaar ook weer mogen omdat ze zo lekker zijn: Rosa maglia en de Wherokowhai. Het grappige is dat dit 2 tomaten zijn die gewoon buiten staan in een emmer en niet in de kas. 

Pepers
De pepers hangen in tegenstelling tot de tomaten helemaal vol met pepers, alleen duurt het erg lang voordat ze rijpen. Dat is bij sommige soorten zoals de Jalapeños en de padron niet erg, want die zijn ook heerlijk in de groene vorm. Ik kom er ook achter dat er toch een paar naamkaartjes zijn verwisseld. Hier kwamen dus toch andere pepers uit dan verwacht. De Jalapeños ga ik voor een deel inmaken, omdat die bij ons toch wel favoriet zijn, naast het maken van de Jalapeño poppers. Lees meer over wat  Jalapeñopeper recepten. Voor de leuke kleurencombinatie gebruik ik rode en groene pepers om in te maken. Ik heb ook voor het eerst de Chinese 5 colors. Prachtig om die verschillende kleuren aan 1 plant te zien. 

Courgette
Mijn klimcourgette is echt een succes. Hij heeft de schutting in beslag genomen en beschermt allerlei andere planten zoals je kon lezen in mijn vorige blog. Daarnaast heeft hij veel bloemen die ik ook al heb geoogst. Heerlijk gevuld met roomkaas en kruiden en dan even gepaneerd bakken. Ook de patisson in zak doet het goed. De meesten planten stonden bij mijn ouders, maar eentje heb ik in een zak van potgrond gezet en hier ook heerlijk van kunnen oogsten. Na de vakantie was het een weekje creatief met courgette: courgette soep, gevulde patisson, courgette cake, ingemaakte courgette, wok met courgette. 

Aubergine
Ja! Het is eindelijk gelukt om aubergines te oogsten na jaren. Ik had het eerder al opgegeven, maar dit jaar gaan de aubergines fantastisch. Ik heb verschillende soorten gekregen en eigenlijk doen ze het allemaal goed. De eerste 3 soorten heb ik al kunnen oogsten; listada de gandia, white fingers en big green. Ik heb eigenlijk alleen maar aubergines uit de winkel gegeten, dus ik ben wel benieuwd naar de smaak van deze aubergines. Maar ze zijn vast, zoals meestal uit de moestuin, lekkerder dan de winkel. 

Policultuur, een tuin vol.

Het is al weer een tijdje geleden dat ik een blog heb geschreven. De reden? Nou gewoon heel veel te doen in de tuin, het warme weer en de vakantie. Maar nu is alles weer normaal en hoop ik dat ik ook weer wat meer tijd neem om de blog te schrijven, want dat schrijven, vind ik gewoon leuk. De stadstuin heeft, mede door de buurvrouw, de vakantie doorstaan. Ook het warme weer van daarvoor en daarna heeft niet veel schade aangericht. Het enige wat nu al 2 jaar op rij kaal en droog is, is mijn voortuin. Volgende jaar dus andere planten en misschien toepassen wat ik in mijn achtertuin doe. Wat dat is? Policultuur en mulchen. Ik ga deze herfst en winter nadenken over planten die beter in de voortuin passen. Planten die beter tegen warmte en droogte kunnen. 

Policultuur
Eigenlijk paste ik de policultuur al een beetje toe met de moestuinbakken. Alle soorten planten door elkaar. Geen rechte rijtjes met dezelfde soort groenten, maar vakken met overal wat anders in. Nu heb ik zelfs de vakken wat los gelaten. Als ik wat ruimte had, plantte ik 1 of 2 plantjes er in. Ik vind het er niet alleen mooi uit zien, het heeft ook echt effect. Sommige planten helpen elkaar echt. Ik heb een klimcourgette, die inmiddels op de halve schutting groeit. In de schaduw hiervan zie je andere planten die het nu heel goed doen. Ze drogen minder uit en hebben dus ook minder water nodig. Ideaal bij deze droge zomers. Wil je wat meer weten over policultuur, dan raad ik je het boek van Vera Greutink, Tuin Smakelijk aan. Dit boek heeft mij in de vakantie extra inspiratie gegeven. Een boek ook erg geschikt voor een kleine tuin of balkon. 

Mulchen
Dit is het eerste jaar dat ik aan het mulchen ben. Ik heb overa,l in de achtertuin, tussen de planten stro gelegd. Ook de potten hebben een laagje stro. En juist ook bij de potten zie echt dat ze veel minder water nodig hebben, omdat het minder verdampt. Zelfs met de 3 hittegolven was het geen probleem. Alles kreeg 1 keer per week een plens water en een enkele pot 2x per week. Niks geen gesjouw met gieters. Ik vind het stro er ook erg leuk uitzien en toen ik het in de tuin strooide, rook het ook zo lekker.  Je moet al wel wat grotere plantjes planten, want voor kleine plantjes is het stro te grof. 

Doorgeschoten
Niet alles heeft het goed gedaan, want het warme weer zorgde er ook voor dat een aantal groenten in de stress schoten en gingen bloeien. Maar ook dat heeft z'n een voordeel. Als je ze laat staan heb je prachtige bloemen in de tuin, die echte insectentrekkers zijn. Een van mijn wortels is doorgeschoten. Normaal gesproken bloeit een wortel pas in het tweede jaar en zie je die dus bijna nooit bloeien, omdat je ze het eerste jaar oogst. Deze bloemen zitten echt vol met bijen. Ik was verbaasd hoeveel vlinder,s bijen en hommels er na de vakantie in mijn tuin zaten. Maar ja mijn tuin staat ook vol met bloemen; broccoli, courgette, wortel, goudsbloem, framboos, pepers, aardbeien, aubergine, tomaat en bonen. Van een aantal planten bewaar ik ook de zaden voor volgend jaar. 

De meest veelzijdige peper: Jalapeño

Het is niet voor niets, dat ik veel Jalapeñopepers kweek. De Jalapeñopeper is een soort uit de groep annuum en is in verhouding tot andere pepers niet heel heet. Ze komen oorspronkelijk uit uit Jalapa, Mexico en denk ik ook de meeste gegeten peper in Mexico. Ook hier in Nederland zie je steeds vaker, want iedereen ontdekt deze peper. Ik kweek 5 verschillende soorten: Jalapeño Sweet, Jalapeño morado, Jalapeño Chichimeca, Jalapeño M en een Jalapeño uit Guatemala. Ze verschillen ook allemaal in vorm; de een wat dikker, de ander wat puntiger en weer een andere paars. De peper is heel gemakkelijk te kweken en bij mij meestal de eerste die ontkiemd en ook één van de eersten die oogst geeft. Vorig jaar heb ik twee keer kunnen oogsten van de planten. De Jalapeño wordt het meest groen gegeten, maar ook rood. Ik zal met jullie mijn favoriete recepten delen. Je zult zien dat het een veelzijdige peper is.

Vers
Als ik ze vers gebruik, dan is het vaak als hij nog groen is. Het is dan wat lastiger om te zien wanneer ze rijp zijn. Je zult zien, als je ze in de gaten houdt, dat ze dan wat van kleur veranderen. Bij sommige zie je vanaf boven dan ook dat ze rood beginnen te kleuren. De groene Jalapeño is heerlijk fris van smaak. Heerlijk om over een nacho schotel te doen. Wat ik ook erg lekker vindt is het maken van een hete saus met avocado. Een echte Mexicaanse saus. Je doet een avocado samen met wat groene Jalapeños, koriander, zout, peper en wat limoensap in de blender. Je krijgt dan een heerlijke pikante, maar ook romige saus.

Uit de oven
Jalapeños combineren ook heerlijk met roomkaas. Het romige van de kaas, neutraliseert een beetje het hete van de pepers. Een heerlijke hapje zijn Jalapeño poppers. Ik zelf maak ze altijd in de oven met spek, maar je kunt zo paneren en dan frituren. Dit heb ik zelf nog nooit gedaan, maar ik heb ze zo wel kant en klaar gekocht. Je snijdt de peper door midden en haalt de zaden er uit, samen met het witte vliesje waar de zaden aan vast zitten. Dit overigens het meest hete deel van een peper. Je vult de pepers met roomkaas, eventueel met kruidenroomkaas. Dan wikkel je ze in ontbijt spek en dan in de oven (200 graden) tot het spek licht krokant is. Dit duurt ongeveer 15 minuten. Je kunt hem ook vegetarisch maken en dan wat paneermeel boven op doen. 

Inmaken
Zo als bij veel dingen in de moestuin, komt de oogst vaak tegelijk. Zo ook bij de pepers. Inmaken is dan ook ideaal voor Jalapeños. Je hebt zo de hele winter nog oogst. Je snijdt de pepers in ringetjes en eventueel andere groente zoals stukjes ui, wortel, kool of bloemkool. Voor het kleureffect kun je groene en rode pepers gebruiken. Er zijn trouwens ook heel veel andere pepers geschikt om in te maken. Je vult potjes met deze mix. In een pan maak je het azijnmengsel met 2/3 azijn en 1/3 water. Verder nog wat zout, suiker en inmaakkruiden zoals laurier, koriander- en mosterdzaad. Dit breng je aan de kook en daarna vul je de potjes af. Daarna moet je nog een maand wachten tot het lekker is.

Chipotle
Wat veel mensen niet weten is dat een Chipotle een gedroogde en gerookte Jalapeño peper is. Ik heb vorige jaar mijn tweede oogst rood laten worden en daarna gedroogd. Daarna heb ik ze op de BBQ gerookt en nu heb ik dus Chipotles. Deze kun je tot poeder malen, maar veel lekkerder is Jalapeño in Adobe maken. Je welt een stuk om 20 pepers ongeveer 20 minuten in heet water. Dan neem er een stuk of 4, die je samen met 2,5 dl tomaten saus en een eetlepel honing en wat water in de blender tot een fijne saus maalt. Dit doe je in de pan samen met de andere Jalapeños, het vocht, 100 m azijn, 4 knoflook tenen en een fijngesneden ui. Dit alles laat je ongeveer een uur zachtjes pruttelen. Eventueel kun je de pepers wat fijner snijden. Je Jalapeños in Adobe zijn klaar.  Een van mijn favoriete sauzen is mayonaise met chipotle...

Oogst begin juli

Het vele zaaien, verplanten en verzorgen geeft deze maand eindelijk de voldoening van het moestuinieren. De groentes kunnen één voor één geoogst worden en anderen groeien in een rap tempo door. Zelfs met een mini stadstuin, zoals die van mij, kan ik iedere dag wel uit de tuin eten. Iedere dag weer een heerlijke salade van verschillend groen met eetbare bloemen of kruiden. Alles is er in overvloed. Het is nog even wachten tot de eerste tomaten, pepers en courgettes te oogsten zijn. Het moment dat ik de eerste tomaat in mijn mond steek, is altijd zo heerlijk. De tomaten zijn zo veel lekkerder dan die uit de winkel. Misschien komt dat ook wel omdat je weet hoeveel moeite, tijd en toewijding dit kost. 

Bladeren

Wat zijn er toch veel verschillende soorten bladeren die je kunt eten. Als ik een salade wil gaan maken heb ik keuze uit verschillende soorten zoals pluksla, rucola of kropsla. Daarnaast heb ik Nieuw-Zeelandse spinazie, waar ik de bladeren ook van gebruik. De kleine verse blaadjes van de Oost-Indische Kers en de kleine blaadjes van de snijbiet zijn ook heerlijk in een salade. Daarnaast gebruik ik de bladeren van de snijbiet in een omelet. Van de Oost-Indische kers kun je ook heerlijke pesto maken. De palmkool doet het ook voor het eerst bij mij goed. Ik heb de bladeren gebruikt in een wokschotel met wat snijbiet, spinazie, champignons en paprika. Wist je trouwens dat je het blad van de zoete aardappel ook kunt eten? Je eet het net zoals spinazie. 

Eetbare bloemen

Het is ook de tijd van de eetbare bloemen. Ik vind het altijd heel mooi staan op een salade en sommige hebben ook nog een verrassende smaak; lekker pittig of boterzacht. Ik heb dit jaar voor het eerst Oost-Indische kers in roze tinten zoals als oudroze en bordeauxrood. Een nieuwe tint voor in de salade. Ook heb ik nieuwe soorten goudsbloem gezaaid die allemaal net even wat anders zijn. Prachtig hoe sommige soms fluoriserend oranje lijken. Een paar jaar geleden had ik komkommerkruid in de voortuin gezaaid. Ieder jaar kwam het weer op, maar bleef het vrij klein. Dit jaar ook weer voor het eerst grote planten met prachtige paars/blauwe bloemen, die echt een bijentrekker zijn. 

Peulvruchten

De tuinbonen zijn inmiddels ook geoogst. Vorig jaar had ik plantjes gekocht en dit jaar heb ik ze helemaal zelf opgekweekt. In het begin had ik veel last van de bonenluis, maar later werd dit minder. Het ware heerlijke lichtgroene bijna gele tuinbonen met een heerlijk smaakt. Ik heb ze gecombineerd met een salade uit de tuin met enkele toevoegingen. De oogst van de peultjes viel wat tegen dit jaar. De peulen waren wel groot en erg lekker, maar er kwam niet heel veel oogst aan. Het is even afwachten wat de erwten doen. Ze groeien met dit weer wel door. Ik denk dat ik ze eind deze week wel kan gaan oogsten.  

Eerst oogsten, dan weer zaaien

Oh wat groeit het toch allemaal snel met dit weer. Als ik twee dagen niet naar mijn tomaten heb gekeken, zie ik dat  ze weer veel groter zijn geworden. Ik kan niet wachten tot de eerste oogst. Dit zelfde geldt voor mijn pepers. Vorige week dacht ik nog, wat zijn ze weer mooi na de luizenplaag en nu hanger de eerste pepers er aan die ook al weer flink gegroeid zijn. Juli betekent oogsten, maar ook kun je nog zaaien. De meeste mensen denken dat je in de zomer niet meer kunt zaaien, maar niets in minder waar. De eerste oogsten zorgen dat je weer plaatst hebt voor nieuwe planten die je straks richting de herfst of winter weer kunt eten.

Oogsten
Het is nu de tijd om de knoflook te oogsten als je die in de herfst zo rond oktober hebt gezaaid. Ik houd altijd de regel aan 10-10-10. Dit 10 oktober en 10 cm van elkaar. Eind juni ongeveer zijn ze dan klaar. Het loof is dan al aan het hangen en is geel. Dit zorgt er voor dat ze langer bewaard kunnen blijven. Ik heb mijn knoflook op een biologische markt in Frankrijk gekocht en was dus ook erg benieuwd. Ik heb als eerste de dikste er uit gehaald. Deze was vele malen dikker dan andere jaren, maar er zaten allemaal larven en pissebedden op. Ik weet dus niet of ze al aan het rotten waren of dat de preimineervlieg al zijn werk had gedaan. Ik heb ze gelijk in de zon gehangen om te drogen. Over een paar dagen zal ik kijken wat de schade is. Want naast deze beestjes hadden ze ook al last van roest. Dit is gelukkig niet een heel erg probleem. Ik heb gelijk mijn uien gecontroleerd en ik ben bang dat die ook zijn aangetast door de larven van deze vlieg.... 

Zaaien
Voor de vrijkomende vakken in de moestuinbakken heb ik inmiddels al weer van alles gezaaid. Want niet alleen het knoflook- en uienvak, maar ook die van de peultjes, tuinbonen en erwten komen straks vrij. In de vakken van de peulvruchten komen koolsoorten zoals broccoli, bloemkool en spruitjes. De peulvruchten maken in hun wortels kleine stikstofbolletjes aan. Daarom trek ik niet de complete plant er straks uit, maar knip ik de plant boven de grond af. Deze stikstof is weer goed voor de koolplanten. Naast de verschillende koolplanten heb ik ook weer verschillende sla soorten gezaaid. 

Nog even geduld
Wat vraagt moestuinieren toch een geduld. Soms wil dat een aantal groenten en vruchten sneller gingen groeien. Zo zitten in de braam en de framboos al mooie kleine en zelfs groter vruchten. Ik kan niet wachten tot de frambozen rijp zijn. Heerlijke verse snoepjes uit de tuin. Daarnaast kan kan ik niet wachten tot ik de eerste pepers kan oogsten. Dat zullen denk ik wel weer de Jalapeños worden aangezien die groen ook heerlijk zijn. Het zou ook zo de Bulgarian Carrot kunnen worden of een van de paprika soorten. Het duurt ook niet lang meer tot ik de aardappels kan gaan rooien. De planten beginnen al slap te hangen en ik geloof dat ik ze begin april heb gezaaid, dus dat zouden dan bijna 90 dagen zijn. Ik denk dat ik nog eventjes wacht zodat ze nog wat groter kunnen worden. Eigenlijk heb ik dit plaatsje nodig voor mijn patisson, maar die moet maar even geduld hebben....

De stadsjungle raakt vol

Wat groeit alles ontzettend snel in de tuin zo rond de langste dag. Alle planten willen groot en sterk worden om zich voort te planten. De regen en de zon zorgen dat alles mooi groen wordt. Als ik alles vergelijk met zo'n 2 weken geleden is nu de tuin ontploft. In mijn kleine stadstuintje vecht iedere plant om ruimte en om zonnestralen te ontvangen. Bij mij staat alles vrij dicht op elkaar en dan kun je dat helemaal zien. Hier en daar snoei ik wat zo dat een andere plant weer wat ruimte krijgt. Gelukkig kan ik straks ook wat oogsten zoals de aardappels. Dan is weer wat meer ruimte voor de zoete aardappel en de Pattison. Deze staan in zakken en grote potten dus gemakkelijk te verplaatsen naar de lege plekken. Dat is het voordeel ook van kweken in potten en zakken, je kunt ze gewoon verplaatsen als de plek niet goed is of ergens anders ruimte komt. 

Tomaten
De tomaten groeien echt explosief. Ik heb ze al een tijdje geen water gegeven in de kas, maar waarschijnlijk hebben ze al goede wortels en hebben het water zelf al gevonden. Ik kan bijna dagelijks het verschil zien. Bijna allemaal hebben ze al bloemen en er zijn zelfs al kleine tomaten te zien. Om de jungle in de kas nog beheersbaar te houden, snoei ik de tomaten. Naast de gewoonlijke dieven, knip ik ongeveer 1/3 tot 1/2 van de bladeren. Alle bladeren onder de eerste knoppen verwijder ik ook als de eerste tomaten groeien. De tomaten hebben nu bijna een hoogte van 1 meter. 

Pepers
Een week of 2 geleden zaten de pepers nog helemaal onder de luizen. Een aantal hadden ook nog lelijke bladeren van zonnebrand en alles stond er niet helemaal mooi bij. Nu zijn bijna alle luizen weg. De paar larven van de lieveheersbeestjes hebben goed hun werk gedaan. Met wat snoeiwerk zijn de lelijke bladeren weg en de regen heeft de pepers doen groeien. Ook hier hebben de meeste al knoppen en er zijn zelfs alle kleine pepertjes en paprika's te zien. Op de foto hiernaast de paarse Jalapeño. Wat prachtig toch die paarse bloemen. 

Aubergine
Wie mijn blog al een tijdje volgt, weet dat bij mij de aubergines nog nooit zijn gelukt. Vorig jaar had ik aan het einde van het seizoen een mini aubergine niet groter dan een duim. Nu gaan ze fantastisch. De planten zijn nu al groter dan vorig jaar aan het eind van het seizoen. Ik heb 2 in de kas staan en de rest in potten. Ook deze doen het fantastisch. Zou ik dit jaar dan eindelijk eens aubergines kunnen oogsten? Ik heb in ieder geval de goede hoop. En met dit weer en wat water gaat het vast goed komen. 

Kruiden
In mijn voortuin staan bijna alle kruiden. Ze staan naast de voordeur zodat ik ze ook snel kan pakken als ik aan het koken ben. Het mooie aan kruiden vind ik, dat je ze naast vers ook gedroogd kan gebruiken. Zo heb je het hele jaar door kruiden, die bijvoorbeeld in de winter afsterven zoals de lavas, oregano of citroenmelisse. Ik heb een voedseldroger waar ik mijn kruiden in droog. Je kunt dit ook in de oven doen of gewoon aan een touwtje ophangen. En wat ruikt het ook lekker als je de kruiden aan het drogen bent. Na de oregano zijn de lavas, citroenmelisse, munt, salie en tijm aan de beurt. Citroenmelisse en munt gebruik ik om thee van te maken.